مطالعه ویژگی های کاریولوژیکی و تنوع پروتئین های ذخیره ای گونه aegilops biuncialis

این تحقیق به منظور مطالعه ویژگی های کاریولوژیکی و الگوی نواربندی c کروموزوم های چند جمعیت از گونه ae. biuncialis و ارزیابی تنوع پروتئین های ذخیره ای آن به روش الکتروفورز a-page انجام گرفت. کاریوگرام هر جمعیت، حداقل در 12 فرد با استفاده از رنگ آمیزی استو-فریک-هماتوکسیلین تهیه و ویژگی های کروموزومی شامل طول بازوی کوچک و بزرگ، طول کروموزوم، شاخص نسبت بازو و طول نسبی آن تعیین گردیدند. همچنین الگوی نواربندی و تعداد نوارهای cدر هر یک از بازوهای کروموزومی در حداقل 5 بوته مختلف از هر جمعیت مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در مجموعه کروموزومی این گونه 6 جفت کروموزوم متاسانتریک، 6 جفت کروموزوم ساب متاسانتریک و 2 جفت کروموزوم ساب تلوسانتریک وجود دارد که سه جفت کروموزوم آن دارای فرورفتگی ثانویه و ماهواره بود (کروموزوم های 1، 8 و12). از نظر طول نسبی در همه کروموزوم ها به جز در کروموزوم های 10 و 13 و از نظر شاخص نسبت بازو در کروموزوم های 2، 3، 4، 8، 9 و 11 بین جمعیت ها اختلاف معنی داری مشاهده شد. همچنین چندشکلی (هترومورفیسم) قابل ملاحظه ای در وجود یا عدم وجود برخی از نوار های c در بین جمعیت های مختلف وجود داشت. با این حال، هر یک از کروموزوم ها دارای نوارهای c منومورفی بودند که به شناسایی آنها کمک نمود. الکتروفورز گلیادین ها در جمعیت های ae. biuncialis، آن ها را به زیرواحد های ?، ?، ? و ? تفکیک نمود. بیشترین میزان تنوع در بین جمعیت ها، مربوط به نوارهای ناحیه ? بود. در تجزیه خوشه ای، 13 جمعیت از گونه ae. biuncialis در 3 گروه مجزا قرار گرفتند و گروه بندی آن ها از فاصله جغرافیایی جمعیت ها تبعیت می کرد. جمعیت مرند و دو جمعیت از شبستر با داشتن فراوانی بالا برای نوار مرتبط با کیفیت بالای گلوتن (45-?)، از کیفیت نانوایی بالایی برخوردار بودند. همچنین با توجه به فراوانی بالای نوارهای 45-? و 5/43-? که به کیفیت بالای گلوتن مرتبط می شوند، و نیز به دلیل عدم وجود نوار 42-? و 40-? (شاخص کیفیت پائین) در کل جمعیت ها، می توان از این گونه در برنامه های اصلاحی برای بهبود کیفیت گندم نان استفاده نمود.